Η Ιστορία της Αιδηψού

Τα Λουτρά Αιδηψού έχουν πλούσια ιστορία, που ξεκινά από τους προϊστορικούς χρόνους, ενώ πολλοί είναι και οι μύθοι που συνδέονται με την περιοχή.

Η «Ελλοπία» των Ιώνων στις «Ηροδότου Ιστορίες», ο «Αιδεψός» στα «Μετεωρολογικά» του Αριστοτέλη, η Αedepso στις «Νaturalis Hstoriae» του Πλίνιου, η Αιδηψός στα «Γεωγραφικά» του  Στράβωνα, «Της Ευβοίας ο Αιδηψός συ τα θερμά» του Πλουτάρχου, ο Λειψός της λαϊκής παράδοσης και το Ληψό του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη, δεν είναι παρά μιας μακρόχρονης ιστορίας αναφορές στην ίδια πόλη, στη Λουτρόπολη της Αιδηψού. Παραμένει άγνωστο το πότε και από ποιους κτίστηκε, το βέβαιο είναι ότι τα θερμά νερά της ήταν γνωστά πριν από τον 4^ο π.Χ. αιώνα, αφού σύμφωνα  με τις περιγραφές του Στράβωνα, ονομαζόταν «Θερμά Ηρακλέους». Αναφέρεται στην μυθολογία, ότι η θεά Αθηνά, ζήτησε από τον Ήφαιστο να δώσει τα θερμά νερά στην περιοχή ώστε εκείνη να τα χαρίσει στον Ηρακλή.

Την υδροθεραπεία ως μέθοδο ίασης πολλών ασθενειών, εισήγαγε ο Ιπποκράτης στα μέσα του 5^ου αιώνα. Η καινοτομία αυτή, υπήρξε πολύ επιτυχής και τα Ασκληπιεία  μετατρέπονται σε κανονικά ιατρεία, όπου η Λουτροθεραπεία ασκείται με σύστημα και μέθοδο, και καθιερώνεται ως βασική σχεδόν ανάγκη υγιών και μη. Το αποκορύφωμα της δόξας της το γνωρίζει στα χρόνια της Ρωμαϊκής κυριαρχίας. Ο Πλούταρχος  στο βιβλίο του «Βίος  Σύλλα» αναφέρεται  διεξοδικά, τόσο στις φυσικές καλλονές και στην πλουσιότατη χλωρίδα και πανίδα της    περιοχής της Αιδηψού, όσο και στα  ονομαστά συμπόσια, που σχεδόν πάντοτε συνοδεύουν τη λουτροθεραπεία. Εκεί, παράλληλα με την παράθεση εξαιρετικής ποιότητας και μεγάλης ποικιλίας  εδεσμάτων, οι λουόμενοι είχαν την ευκαιρία να  απολαύσουν  και την πνευματική  τροφή που πρόσφεραν οι ολονύκτιες  συζητήσεις.

Δεν αργεί  όμως να διαστρεβλωθεί  ο ρόλος της  υδροθεραπείας, όπως εξάλλου συνέβη και με τους περισσότερους τομείς του τρόπου ζωής των Ρωμαίων. Οι χώροι των λουτρών  μετατρέπονται σε χώρους  οργίων και ακολασίας, πράγμα που οδήγησε  με την επικράτηση του Χριστιανισμού σ΄έναν αμείλικτο διωγμό  εναντίον όλων των λουτροθεραπευτηρίων.΄Ετσι, για  πολύ καιρό οι λουτροπόλεις, όπως η Αιδηψός θεωρούνται καταραμένες και ερημώνουν. Με την πάροδο του χρόνου και την  άμβλυνση των παθών ,ο ίδιος ο Χριστιανισμός αναγνωρίζει την αξία  της  υδροθεραπείας. Πολλές  μονές ιδρύονται κοντά σε  λουτροπόλεις και επικρατεί μάλιστα  η άποψη ότι  το νερό ξεπλένει τα αμαρτήματα.  Ο Μεσαίωνας και η Τουρκοκρατία   δεν μας δίνουν  στοιχεία  ανάπτυξης   ή  παρακμής ενώ οι ιστορικές αναφορές αρχίζουν από το 1835  οπότε και έγινε η απελευθέρωση  από τους Τούρκους.

Στο τέλος του 19^ου αιώνα το ανεξάρτητο Ελληνικό κράτος ξεκινά την πορεία  ανασυγκρότησής του και φυσικά την ίδια πορεία   ακολουθούν και τα Λουτρά   της Αιδηψού.Το ρυμοτομικό  σχέδιο της καινούριας πόλης ανατέθηκε σε Βαυαρούς επιστήμονες και έγινε  με πρωτοβουλία της Βασίλισσας Όλγας, σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα  και το πρώτο Ελληνικό δείγμα πολεοδόμησης ,που ήταν η γειτονική της Λουτρόπολης πόλη των Ωρεών, που είχε αναλάβει η προκάτοχός της , Βασίλισσα Αμαλία.  Η Βασίλισσα Όλγα σύζυγος του Βασιλιά Γεώργιου του Α΄ είχε ιδιαίτερη αδυναμία στην πόλη, όπου και ίδρυσε το ομώνυμό της ορφανοτροφείο εκείνη την εποχή, φιλοξενήθηκε δε το 1907 για κάποιο χρονικό διάστημα  στο  ξενοδοχείο «ΘΕΡΜΑΙ ΣΥΛΛΑ».  Η τουριστική ανασυγκρότηση  αρχίζει ουσιαστικά το 1896 όταν ο μεγαλοϊδιοκτήτης Ερρίκος Τομπάζης κτίζει το πρώτο σύγχρονο ξενοδοχειακό συγκρότημα, το ΘΕΡΜΑΙ ΣΥΛΛΑ.

Με το ξεκίνημα του 20^ου αιώνα   τα ξενοδοχεία αρχίζουν να κτίζονται το ένα μετά το άλλο  «ΗΡΑΚΛΕΙΟ», «ΣΤΑΔΙΟΝ», «ΑΙ ΠΗΓΑΙ», «ΑΙΓΛΗ», «ΑΥΡΑ», «ΑΚΤΗ» και «ΙΣΤΙΑΙΑ» είναι μερικά από αυτά. Συγχρόνως δημιουργούνται  ιδιωτικά υδροθεραπευτήρια  για να καλύψουν τις ανάγκες  των λουομένων καθώς και πολυτελή εστιατόρια  και ταβέρνες, κέντρα διασκεδάσεως με ζωντανή μουσική  και φημισμένα  ορχηστρικά  συγκροτήματα. Η λουτρόπολη της εποχής εκείνης είναι το σημαντικότερο κέντρο εσωτερικού και εξωτερικού  τουρισμού.  Επώνυμοι εφοπλιστές, βιομήχανοι, πολιτικοί, καλλιτέχνες και πνευματικοί άνθρωποι, περνούν στιγμές ξεκούρασης και ξεγνοιασιάς και η λουτρόπολη γίνεται γνωστή πέρα  από τα Ελλαδικά σύνορα. Η φήμη της είναι χαρακτηριστική την Belle Epoque. Ο Ελευθέριος  Βενιζέλος, ο Κωστής Παλαμάς ,η μεγάλη Μαρίκα Κοτοπούλη ήσαν μερικοί από  τους επιφανείς επισκέπτες της.

Από το 1912  μεταφέρεται στα Λουτρά η έδρα του Δήμου και με τη συμβολή   των προσφύγων της Μικράς Ασίας που έφθασαν μετά το ΄22,δίνεται νέα ώθηση  στην ανάπτυξη της πόλης στους τομείς της αλιείας, της γεωργίας και του εμπορίου.  Στην περίοδο της Γερμανικής κατοχής τα κοσμοπολίτικα λουτρά στέκονται τυχερά .Ο κατοχικός στρατός χρησιμοποιεί τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα ως καταλύματα για την υποδοχή τραυματιών και έτσι γλιτώνουν την καταστροφή.

Μεταπολεμικά δεν αργούν  να γίνουν και πάλι πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών.  Αυτή τη φορά από την ακμάζουσα Αίγυπτο, την Κύπρο, την Ευρώπη και την Αμερική, άνθρωποι   της πολιτικής, της τέχνης  και του πλούτου όπως ο Τσώρτσιλ, ο Ωνάσης ,η Μαρία Κάλλας ,η Γκρέτα Γκάρμπο, ο Ομάρ Σαρίφ, ο Κώστας Βάρναλης περνούν ευχάριστες ώρες   διαμονής και διασκέδασης , ενώ ο Μενέλαος Λουντέμης στην εφηβεία του, γράφει το έργο του «Καληνύχτα Ζωή» εργαζόμενος  ως σερβιτόρος.  Ο Δημήτρης Ψαθάς και ο Φωκίωνας Δημητριάδης διασκεδάζουν  πειράζοντας ο ένας τον άλλο  στον κήπο της Αίγλης λίγο αργότερα.

Πριν το 1959 η πρόσβαση  στη Λουτρόπολη  ήταν αρκετά δύσκολη. ΄Επρεπε από την Αθήνα να φτάσεις με τραίνο κυρίως στη Χαλκίδα  και από εκεί με πλοίο στα Λουτρά. Λόγω έλλειψης  κατάλληλης προβλήτας, το πλοίο αγκυροβολούσε στ΄ανοιχτά και οι επιβάτες με τις αποσκευές τους έφταναν με βάρκες στην παραλία.  Από το τέλος της δεκαετίας του ΄50  που έγινε η σύνδεση με πορθμειακή γραμμή, στη θέση Αρκίτσα  του νομού Φθιώτιδας, η πρόσβαση έγινε πολύ εύκολη. Έτσι δίνεται η δυνατότητα σε χιλιάδες επισκέπτες να έρθουν και να απολαύσουν το όμορφο φυσικό περιβάλλον μιάς πόλης με πλούσια ιστορία και κοσμοπολίτικο παρελθόν αλλά και με ελπιδοφόρο μέλλον

Παραλία Αγίου Νικολάου

Μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της βόρειας Εύβοιας είναι και η παραλία Αγίου Νικολάου στα Λουτρά Αιδηψού. Ξεκινά από τον οικισμό Άγιος Νικόλαος και απλώνεται κατά μήκος προς τα Γιάλτρα. Ο Άγιος Νικόλαος σφύζει από κόσμο και κυρίως νεολαία μιας και είναι και η πιο κοντινή που εξυπηρετεί την λουτρόπολη της Αιδηψού.

Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λειτουργούν παραλιακά bar για να σας σερβίρουν τον καφέ σας ή το δροσερό κοκτέιλ σας.
Πληροφορίες:

• Οργανωμένη: Ναι, σε μερικά σημεία (Ξαπλώστρες, Service, Θαλάσσια Σπορ, Καντίνα, Beach Volley).
• Καταστήματα: Nαι (Καφετέριες, Εστιατόρια, Ουζερί, Bar).
• Τύπος Παραλίας: Ποικίλει (Ψιλή άμμος, Χοντρή άμμος, Ψιλό χαλίκι, Χοντρό χαλίκι).
• Τύπος Θάλασσας: Ρηχή, Κανονική.
• Πρόσβαση με: Όλα τα τροχοφόρα οχήματα & Σκάφος.
• Επισκεψιμότητα: Πολύ μεγάλη.
• Επισημάνσεις: Kατάλληλη για οικογένειες με μικρά παιδιά.

Δείτε την παραλία του Αγίου Νικολάου σε: 3D Πανόραμα | (Πηγή Voriaevia.gr)

Παραλία Λουτρά Αιδηψού

Η παραλία των Λουτρών Αιδηψού βρίσκεται στην καρδία της λουτρόπολης. Κυρίως κάνουν μπάνιο ηλικιωμένοι οι οποίοι εκμεταλλεύονται τα ιαματικά νερά. Δυο είναι τα σημαντικότερα σημεία της παραλίας , το πρώτο είναι κοντά στις πηγές, στην παραλία του Ε.Ο.Τ. όπου κυρίως κάνουν μπάνιο όσοι θέλουν να εκμεταλλευτούν τα καυτά ιαματικά νερά που αναβλύζουν από τις διπλανές πηγές.

Το δεύτερο σημείο είναι η παραλία δεξιά και αριστερά από το πορθμείο όπου εκεί δεν έχει ιαματικά νερά και συχνάζουν περισσότεροι νέοι. Πάντως ο μεγαλύτερος όγκος των τουριστών προτιμούν την παραλία του Αγίου Νικολάου για το συνηθισμένο μπάνιο τους.

Δείτε την παραλία στα Λουτρά σε:  3D Πανόραμα | (Πηγή Voriaevia.gr)

Παραλία στα Ήλια

Ακόμη μια αξιόλογη και όμορφη παραλία της βόρειας Εύβοιας είναι η παραλία του χωριού Ήλια. Με θέα τον Βόρειο Ευβοϊκό κόλπο μπορείτε να απολαύσετε το μπάνιο σας και να ικανοποιήσετε τις γαστρονομικές σας ορέξεις στο τοπικά ταβερνάκια και ψαροταβέρνες του χωριού.

Μαγαζιά για καφεδάκι και ποτό θα συναντήσετε αρκετά.

Πληροφορίες:

• Οργανωμένη: Ναι (Ξαπλώστρες, Service, Θαλάσσια Σπορ, Καντίνα, Beach Volley).
• Καταστήματα: Nαι (Καφετέριες, Εστιατόρια, Ουζερί, Bar).
• Τύπος Παραλίας: Ψιλό χαλίκι.
• Τύπος Θάλασσας: Κανονική, Βαθιά
• Πρόσβαση με: Όλα τα τροχοφόρα οχήματα & Σκάφος.
• Επισκεψιμότητα: Μέτρια – Μεγάλη.
• Επισημάνσεις: Kατάλληλη για οικογένειες με μικρά παιδιά

Δείτε την παραλία στα Ηλια σε: 3D Πανόραμα | (Πηγή Voriaevia.gr)

Σπηλιά Σύλλα

Ενα από τα σωζόμενα ευρήματα της ρωμαϊκής περιόδου είναι τα λουτρά στη “Σπηλιά του Σύλλα”. Βρίσκεται πίσω από το υδροθεραπευτήριο του ΕΟΤ κοντά στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων στον οικισμό των Λουτρών Αιδηψού. Η “σπηλιά” του Σύλλα είναι ένα μικρό οικοδόμημα με τρούλο. Ολόκληρο το κτίσμα έχει καλυφθεί από τις αποθέσεις των θειούχων υδάτων που αναβλύζουν στην περιοχή και δίνει την εντύπωση ότι πρόκειται για είσοδο σπηλιάς.

Στην είσοδο της “σπηλιάς” βρίσκονται δύο ογκώδη βάθρα αγαλμάτων με επιγραφές προς τιμήν των Ρωμαίων αυτοκρατόρων Ανδριανού και Σεπτίμιου Σεβήρου αφιερωμένες από το δήμο Ιστιαίας. Το πρώτο φέρει και μεταγενέστερη επιγραφή προς τιμήν του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Βυζαντίου. Η “σπηλιά” συνδέθηκε με το Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα, ο οποίος επισκεπτόταν τα λουτρά για θεραπεία.

Αρχαιολογική συλλογή Αιδηψού

Η αρχαιολογική συλλογή στεγάζεται στον ημιώροφο του Υδροθεραπευτηρίου του ΕΟΤ. Μερικά από τα ογκώδη εκθέματα βρίσκονται στους χώρους υποδοχής, στο ισόγειο. Στην κύρια είσοδο του κτιρίου στέκονται δύο ενεπίγραφα βάθρα προς τοπικούς άρχοντες της ρωμαϊκής Εύβοιας. Στο χώρο υποδοχής εκτίθεται η πλάκα με τα σύμβολα του μυθικού ήρωα Ηρακλή, το τόξο και τη λεοντή και υπερφυσικό άγαλμα ιματιοφόρου άνδρα του 2ου – 3ου αιώνα μ.Χ.. Στον ημιόροφο, στον προθάλαμο της αίθουσας που εκτίθεται η συλλογή, βρίσκεται θραύσμα επιτύμβιας στήλης του 4ου αιώνα π.Χ. από τα Γιάλτρα, που παρουσιάζει γυμνό νέο και τμήμα ρωμαϊκού αγάλματος του Ηρακλή.

Στη συλλογή παρουσιάζονται στοιχεία από το προϊστορικό παρελθόν της περιοχής, κυρίως ευρήματα από τις ανασκαφές στον προϊστορικό οικισμό του Κουμπιού, λόφου 2 χλμ. βόρεια των Λουτρών Αιδηψού. Εκτίθενται δείγματα κεραμικής από τους γεωμετρικούς έως και τους ρωμαϊκούς χρόνους από το Καστέλι Γιάλτρων και από ανασκαφές σε οικόπεδα στο κέντρο των Λουτρών Αιδηψού. Φιλοξενούνται ακόμα το μυκηναϊκό ξίφος που βρέθηκε στην περιοχή του οικισμού Καστανιώτισσας του δήμου Ιστιαίας, πελέκεις και σμίλες από το όρος Καντήλι.

Λόφος Κουμπί

Βρίσκεται 2 χιλιόμετρα βόρεια των Λουτρών Αιδηψού. Έχει εντοπιστεί κεραμική της αρχαιότερης νεολιθικής περιόδου. Έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη οικισμού της μεσοελλαδικής περιόδου στις δυτικές υπώρειες του υψώματος, η κατοίκηση του οποίου υπήρξε συνεχής μέχρι τους πρώτος μυκηναϊκούς χρόνους. Οι ανεσκαμμένοι χώροι φαίνεται ότι είχαν εν μέρει αποθηκευτικό χαρακτήρα, με πιθάρια όπου φυλάσσονταν καρποί και υγρά προϊόντα. Σε έναν από τους χώρους βρέθηκαν τμήμα χοάνου με υπολείμματα εκκαμίνευσης χαλκού, κομμάτι από το τελικό προϊόν, σκωρίες και μικρά ελάσματα χαλκού,που αποτελούν ένδειξη ότι στον οικισμό γινόταν επεξεργασία χαλκού.

Κτίριο λουτρών ρωμαϊκής περιόδου

Ο Γ. Παπαβασιλείου, γυμνασιάρχης και σύμβουλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας κατά την περίοδο 1900-1916, ανέσκαψε κτίριο λουτρών ρωμαϊκής περιόδου στα Λουτρά Αιδηψού, στη γωνία των οδών Ομήρου και Φιλελλήνων. Στην περιοχή είχαν βρεθεί παλαιότερα βάσεις αγαλμάτων με αναθηματικές επιγραφές των αρχαίων πόλεων της Ιστιαίας και της Αιδηψού και άγαλμα άνδρα του 2ου αιώνα μ.Χ..

Αλλα, πρωιμότερα, ευρήματα από τη θέση είναι αναθηματική επιγραφή του τέλους του 2ου αιώνα π.Χ. και άγαλμα γυναίκας, ύστερου 2ου – πρώιμου 1ου αιώνα π.Χ.. Το κτίριο των λουτρών ήταν κυκλικό, με θολωτή οροφή και χωριζόταν σε πολυγωνικά διαμερίσματα. Κατά την ανασκαφή βρέθηκαν τμήματα γλυπτών, εκ των οποίων το σημαντικότερο είναι πορτραίτο άνδρα (230-250 μ.Χ.). Το κτίσμα δεν είναι ορατό σήμερα. Τα γλυπτά φυλάσσονται στο Μουσείο Χαλκίδας.

Ξενοδοχεία Ηράκλειον και Στάδιο

Τα ξενοδοχεία αυτά είναι από τα πρώτα που χτίστηκαν την πρώιμη εποχή της νεότερης ιστορίας της Αιδηψού. Με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία είναι αξιοθαύμαστα στολίδια για την Αιδηψό. Το Στάδιο λειτουργεί ακόμα, το Ηράκλειο λειτουργούσε μέχρι και το 2010. Η αρχιτεκτονική και ιστορική τους αξία είναι αυτή που εξυμνείται από τους τουρίστες που τα επισκέπτονται.

Δείτε την Αιδηψό σε: 3D Πανόραμα | (Πηγή Voriaevia.gr)

Μάθετε πως μπορείτε να φτάσετε στα Λουτρά Αιδηψού του Νομού Ευβοίας. Από την Αθήνα τα Λουτρά απέχουν μόλις 1,5 ώρα.

Από την Αθήνα:

Η πρόσβαση στην Αιδηψό από την Αθήνα (150 χλμ) γίνεται μέσω της Εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας και βγαίνοντας στην έξοδο Αρκίτσα θα πάρετε το ferry boat και σε 45 λεπτά θα φτάσετε στην Αιδηψό.

Εναλλακτικά, μέσω της Εθνικής οδού φθάνετε στη Χαλκίδα απ’ όπου οδικώς διασχίζετε το νησί της Εύβοιας για να καταλήξετε βόρεια στα Λουτρά της Αιδηψού μετά από ενδιάμεσους σταθμούς (Νέα Αρτάκη, Προκόπι, Λίμνη, Ροβιές, ‘Ηλια) συνολικά θα διανύσετε 110 χλμ.

Η διαδρομή αυτή, αν και λιγότερο σύντομη, συνδυάζει εκπληκτικές εναλλαγές πευκόφυτων και παραθαλάσσιων τοπίων.

Δείτε τη διαδρομή απο Αθήνα στο Google Maps

Από τη Θεσσαλονίκη, τη Βόρεια και την Κεντρική Ελλάδα:

Μέσω εθνικής οδού Θεσσαλονίκης – Αθήνας βγαίνετε στην έξοδο Γλύφα όπου και θα πάρετε το ferry boat και σε 25 λεπτά θα φτάσετε στον Αγιόκαμπο. Από τον Αγιόκαμπο, μέσω του επαρχιακού δρόμου Αγιοκάμπου – Αιδηψού, θα φτάσετε στην Αιδηψό σε 15 λεπτά.

Δείτε τη διαδρομή απο Θεσσαλονίνη στο Google Maps

Δρομολόγια λεωφορείων των ΚΤΕΛ ΕΥΒΟΙΑΣ για τα Λουτρά της Αιδηψού εκτελούνται καθημερινά από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και πολλές άλλες πόλεις.

Πληροφορίες:

ΚΤΕΛ Αθήνας: 210 8317153/8317163
ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης: 2310 512121
ΚΤΕΛ Εύβοιας: 22260 22250

Πορθμείο Αιδηψού: 22260 22464
Πορθμείο Αρκίτσας: 22330 91290